Dạ dày là một bộ phận đóng vai trò quan trọng trong cơ thể con người. Dạ dày là có vai trò hấp thụ và dự trữ các chất dinh dưỡng, đồng thời cũng là nơi chuyển hóa thức ăn. Ngày nay, các bệnh lý liên quan đến dạ dày ngày càng phổ biến và đang có xu hướng trẻ hóa. Nguyên nhân là do áp lực trong cuộc sống, công việc, kèm theo là lối sống thiếu khoa học và chế độ ăn uống không hợp lý. Trong các bệnh lý về dạ dày thì bệnh viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày… là những bệnh thường gặp nhất. Việc tìm hiểu nguyên nhân và triệu chứng của các bệnh dạ dày sẽ giúp chúng ta tìm ra phương pháp điều trị phù hợp và cũng như phòng ngừa hiệu quả nhất.
Mục Lục
Những bệnh dạ dày thường gặp
Bệnh viêm hang vị dạ dày
![Bệnh viêm hang vị dạ dày](https://m1jjn.com/wp-content/uploads/2021/12/benh-viem-hang-vi-da-day-nen-an-gi-khong-nen-gi-bi-quyet-song-khoe.jpg)
Dạ dày được chia thành nhiều vị trí bắt đầu từ tâm vị, phình vị, bờ cong lớn, thân vị, bờ cong nhỏ sau đó mới đến hang vị và vị trí cuối cùng chính là môn vị. Như vậy, có thể nói viêm hang vị dạ dày là tình trạng tổn thương lớp niêm mạc dạ dày ở vị trí gần cuối dạ dày, trước phần môn vị. Viêm hang vị dạ dày thường được biểu hiện bằng những cơn đau ở trên rốn. Tùy vào mức độ bệnh mà cơn đau sẽ biểu hiện dữ dội hay âm ỉ trong thời gian dài.
Hiện nay, căn bệnh viêm hang vị dạ dày thường được bắt gặp ở rất nhiều độ tuổi khác nhau. Nhưng bệnh phổ biến nhất vẫn ở độ tuổi từ 35 trở lên. Tuy nhiên, trong các nghiên cứu gần đây đã phần nào cho thấy tỷ lệ bệnh nhân trẻ tuổi bị viêm hang vị dạ dày đang có xu hướng gia tăng. Thậm chí ở trẻ em cũng có nguy cơ mắc phải căn bệnh này.
Các triệu chứng viêm hang vị thường bắt nguồn từ các phần tế bào thuộc hang vị bị các tác nhân bên ngoài tác động và làm tổn thương. Nếu không được thăm khám và chữa trị bệnh kịp thời bệnh có thể phát triển thành một số biến chứng nghiêm trọng. Chẳng hạn như loét dạ dày, xuất huyết dạ dày và nguy hiểm hơn là gây ung thư dạ dày.
Trào ngược dạ dày thực quản
Theo thống kê của Bộ y tế Việt Nam, tính cho đến thời điểm này thì có khoảng 14 triệu người đang có triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản đã được thăm khám. Thống kê này cũng đã chỉ ra căn bệnh này khá phổ biến ở vùng nông thôn do chất lượng đời sống chưa cao. Thực chất mà nói trào ngược dạ dày thực quản là hiện tượng thức ăn, nhũ chấp, dịch vị có trong dạ dày bị đẩy ngược lên thực quản và gây khó chịu.
Khi gặp phải những triệu chứng trào ngược dạ dày, người bệnh thường xuyên có biểu hiện tức ngực, buồn nôn, ợ chua và làm nóng rát thực quản. Kèm theo đó là một số triệu chứng khác như khó nuốt, mắc nghẹn, nhạt miệng,… Tuy không gây ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng nhưng xét cho cùng thì trào ngược dạ dày, tá tràng có ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống. Nếu để lâu dài bệnh sẽ gây tổn thương thực quản.
Viêm loét dạ dày tá tràng
Viêm loét dạ dày – tá tràng là căn bệnh gây tổn thương viêm và loét trên niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng (phần đầu của ruột non). Những tổn thương này xảy ra khi lớp niêm mạc (màng lót bên trong cùng) của dạ dày hay tá tràng bị bào mòn. Các lớp bên dưới thành dạ dày hay thành ruột sẽ bị lộ ra. Vết loét ở tá tràng chiếm 95%, vết loét ở dạ dày chiếm 60% các trường hợp mắc phải. Trong đó vết loét ở bờ cong nhỏ dạ dày chiếm 25% các trường hợp.
Ở những vị trí viêm loét khác nhau mà bệnh sẽ được chẩn đoán và xác định với nhiều tên gọi khác. Chẳng hạn như viêm dạ dày, loét hang vị, loét tiền môn vị, viêm loét tá tràng, viêm tâm vị,… Bệnh thường được xác định bởi nhiều nguyên nhân cụ thể như nhiễm vi khuẩn Hp, sử dụng quá nhiều bia rượu. Hoặc do tác dụng phụ của các loại thuốc tây, mệt mỏi, căng thẳng. Hay dó chế độ ăn uống và sinh hoạt bất thường,…
Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng thường khiến người bệnh đau đớn, khó chịu bởi các biểu hiện như đau âm ỉ hoặc đau từng cơn, đầy hơi, đau tức vùng thượng vị, ợ chua, nóng rát, chán ăn, người xanh xao, buồn nôn, đại tiện có mùi khó chịu, phân màu đen,… Những triệu chứng này rất dễ nhầm lẫn với bệnh đau dạ dày. Vì vậy, bạn nên thăm khám để được xác định bệnh chính xác.
Bệnh xuất huyết dạ dày (chảy máu dạ dày)
Xuất huyết dạ dày là một kiểu biến chứng của bệnh viêm loét dạ dày trong thời gian dài không được khắc phục và điều trị. Nguyên nhân trực tiếp là do các tác nhân thường được khuyến cáo như vi khuẩn HP, thuốc giảm đau, sử dụng bia rượu trong thời gian dài, ăn nhiều thức ăn cay nóng. Hoặc do người thường xuyên căng thẳng và có chế độ dinh dưỡng không hợp lý,… Đây là căn bệnh gây nguy hiểm đến tính mạng khi mất máu quá nhiều.
Bệnh xuất huyết dạ dày được biểu hiện bằng những triệu chứng như đau vùng thượng vị, vã mồ hôi, da xanh, nôn ra máu và đại tiện phân màu đen,… Khi gặp phải những biểu hiện trên, người bệnh nên nhanh chóng đến bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Bệnh nhiễm vi khuẩn Hp dạ dày (Helicobacter pylori)
Thông thường, vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) thường gặp phải ở lớp màng nhầy của dạ dày, tá tràng và có thể yên vị ở trong đó. Tuy nhiên, khi gặp phải môi trường thuận lợi như độ pH trong dạ dày mất ổn định, sức đề kháng của cơ thể yếu đi thì chúng sẽ phá vỡ lớp nhầy để tấn công vào niêm mạc dạ dày và gây tổn thương.
Sở dĩ, căn bệnh nhiễm vi khuẩn Hp dạ dày được mệnh danh là “kẻ lây lan không tiếng động” là bởi bệnh không biểu hiện bất kỳ triệu chứng khác thường nào. Thông thường, để phát hiện được vi khuẩn Hp trong dạ dày các bệnh nhân thường được chỉ định xét nghiệm. HP là nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày. Đây cũng là một trong những yếu tố nguy cơ gây ung thư dạ dày.
Bệnh ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày có biểu hiện tương đồng với các bệnh lý dạ dày thường gặp. Bệnh thường khiến người bệnh dễ nhầm lẫn và chỉ được phát hiện khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn cuối. Ở giai đoạn đầu của bệnh ung thư dạ dày, các triệu chứng chưa xuất hiện rõ rệt và hầu hết được phát hiện khi các tế bào ung thư đã lan ra các bộ phận khác trong cơ thể. Trong trường hợp bệnh nhân có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến dạ dày, cần thận trọng kiểm tra bệnh lý định kỳ, tránh tình huống xấu chuyển hóa thành ung thư.
![Bệnh ung thư dạ dày](https://m1jjn.com/wp-content/uploads/2021/12/8-1504793691433-0-0-719-1201-crop-1504794029466.jpg)
Một số dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày bao gồm: sụt cân, đau bụng, chán ăn, đầy bụng sau khi ăn, nôn ra máu và đi ngoài phân đen. Về cơ bản, những triệu chứng của bệnh ung thư dạ dày gần giống với những bệnh lý dạ dày khác. Vì vậy, bệnh nhân thường có tâm lý chủ quan, chỉ đi khám khi bệnh chuyển biến nghiêm trọng.
Hội chứng Zollinger-Ellison
Khi hệ tiêu hóa xuất hiện một hoặc nhiều khối u gastrin thì gọi là Hội chứng Zollinger-Ellison. Gọi là u gastrin bởi các khối u này có khả năng tiết ra nhiều gastrin, là hormon kích thích tiết axit ở dạ dày. Làm cho dạ dày bị tổn thương.
Đa phần khối u gastrin này xuất phát ở tụy và tá tràng (chiếm > 80%). Các vị trí khác có thể gặp là túi mật, ruột, gan,… Đây là bệnh lý ít phổ biến, thường gặp ở nam giới hơn nữ giới. Trong đó tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là trong độ tuổi 20 – 50.
Nguyên tắc, cách chữa các bệnh dạ dày
Mỗi bệnh lý khác nhau sẽ có cách điều trị khác nhau. Song nguyên tắc chung trong điều trị các bệnh về dạ dày là:
Điều trị bệnh bằng thuốc
Khi xuất hiện dấu hiệu bệnh, không được tự ý sử dụng thuốc. Đặc biệt là thuốc giảm đau bởi có thể làm các triệu chứng ở dạ dày thêm nặng nề hơn. Việc bạn cần làm là đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị. Dựa vào từng bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định dùng các loại thuốc khác nhau. Các thuốc phổ biến trong điều trị các bệnh về dạ dày là:
– Thuốc diệt Hp.
– Thuốc kháng axit giúp trung hòa axit trong dịch vị dạ dày.
– Thuốc giảm tiết axit.
– Thuốc tạo màng bọc giúp tạo vỏ bọc bảo vệ ổ loét, để tình trạng loét không lan rộng.
Tái khám đúng hẹn
Tùy theo cơ địa và tình trạng bệnh mà sau khi uống thuốc bệnh sẽ có những chuyển biến khác nhau. Do đó, bạn cần tái khám để có thể xác định chính xác tình trạng bệnh, điều trị triệt để, tránh tái phát. Bệnh nhân mắc các bệnh về dạ dày cần chú ý tuyệt đối tránh các việc sau đây:
– Tự ý bỏ thuốc khi thấy bệnh đã thuyên giảm.
– Dùng đơn thuốc của người khác.
– Không tái khám vì chủ quan bệnh đã khỏi.
– Khi bệnh đã được kiểm soát, bạn vẫn nên giữ thói quen khám sức khỏe, kiểm tra định kỳ để ngăn ngừa tái phát.
Sử dụng các loại thảo dược từ thiên nhiên
Ngoài dùng thuốc tây, bạn có thể kết hợp hỗ trợ điều trị các bệnh về dạ dày bằng các nguyên liệu từ thiên nhiên như:
– Nghệ: có thể sử dụng cùng mật ong, có tác dụng rất tốt trong việc chống viêm, giảm tiết dịch vị ở dạ dày.
– Nha đam: có tác dụng kích thích tiêu hóa, giảm đầy hơi.
– Trà cam thảo: cam thảo có vị ngọt, tính bình, tác dụng giải độc và thông kinh mạch, rất tốt cho các bệnh lý đường tiêu hóa như chứng đầy bụng, khó tiêu, đau dạ dày,… Đây là cách chữa dạ dày được nhiều người áp dụng.
Thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt một cách hợp lý
Để hỗ trợ điều trị các bệnh về dạ dày, thay đổi lối sống là biện pháp đơn giản mà hiệu quả. Hãy cố gắng duy trì thói quen sinh hoạt sau để tránh các bệnh đường tiêu hóa:
– Nên bổ sung các thực phẩm lành mạnh như rau, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt.
– Có chế độ ăn đúng: ăn đồ ăn mềm, chia nhỏ bữa ăn, không ăn quá no.
– Tránh các thực phẩm không tốt như đồ chiên rán, đồ ăn nhanh,…
– Không sử dụng rượu bia và các đồ uống có cồn khác.
– Không hút thuốc là và sử dụng các chất kích thích.
– Ngủ đủ giấc, đúng giờ.
– Giữ tinh thần lạc quan, thoải mái.
– Luyện tập thể dục thể thao hợp lý.
Ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh về dạ dày
Để ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh về dạ dày, bạn nên chủ động thực hiện tốt một số biện pháp sau:
Điều chỉnh chế độ ăn uống mỗi ngày
![Điều chỉnh chế độ ăn uống mỗi ngày](https://m1jjn.com/wp-content/uploads/2021/12/chat-dinh-duong-baker-baking-1.jpg)
Mỗi ngày, bạn cần thực hiện nghiêm túc chế độ ăn uống lành mạnh với các thực phẩm tốt cho sức khỏe. Hãy cung cấp đầy đủ dưỡng chất, năng lượng cho cơ thể cũng như các vi chất cần thiết khác. Cần ăn đa dạng các loại thực phẩm, hạn chế ăn đường, muối, chất béo no.
Cẩn trọng với việc dùng thuốc
Việc lạm dụng thuốc tây là nguyên nhân dẫn đến các bệnh về dạ dày phổ biến. Để giảm thiểu mắc các bệnh đường tiêu hóa, bạn cần chú ý:
– Tuyệt đối không sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
– Dùng thuốc đúng liều lượng như bác sĩ chỉ định.
– Với các thuốc kích ứng dạ dày cần uống khi no.
– Nếu gặp vấn đề sức khỏe khi dùng thuốc, cần thông báo với bác sĩ ngay.
Đi ngủ sớm, ngủ đủ giấc
Giấc ngủ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe hệ tiêu hóa. Để có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh, việc bạn cần làm hết sức đơn giản như sau:
– Ngủ đúng giờ và trước 11 giờ tối. Thói quen này cần duy trì đều đặn ngay cả những ngày nghỉ.
– Không/hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ.
– Không ăn quá no hay sử dụng các thực phẩm có chất kích thích trước khi đi ngủ.
– Khi ngủ, nên giữ môi trường yên tĩnh để ngủ sâu giấc.
Ngưng hút thuốc lá, bia rượu
Bia, rượu, đồ uống có cồn là nguyên nhân phổ biến dẫn đến các bệnh về dạ dày cũng như các vấn đề sức khỏe khác. Sử dụng bia rượu sẽ khiến nồng độ cồn trong dạ dày tăng cao, kích thích niêm mạc dạ dày. Dẫn tới tình trạng nôn mửa, rối loạn tiêu hóa,… Nếu buộc phải sử dụng bia rượu thì nên uống khi no. Tránh uống khi dạ dày rỗng và chỉ nên uống với lượng vừa phải.
Kiểm soát tình trạng lo lắng, căng thẳng
Căng thẳng, stress là những yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến hệ tiêu hóa. Việc kiểm soát căng thẳng thần kinh là cần thiết để phòng tránh các bệnh về dạ dày. Việc bạn cần làm để tinh thần được thoải mái rất đơn giản, chỉ với 6 cách dễ thực hiện sau:
– Nghỉ ngơi và hít thở sâu.
– Tập thể dục, tập yoga.
– Suy nghĩ lạc quan, tích cực, luôn hướng về điều tốt đẹp.
– Biết cách từ chối với những yêu cầu khiến bản thân không thoải mái.
– Nghe nhạc.
– Tìm sự giúp đỡ từ bác sĩ tâm lý, chuyên gia tâm lý.
Discussion about this post