Dinh dưỡng được coi là nền tảng quan trọng của sức khoẻ con người ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi. Tuy nhiên, dù cuộc sống hiện đại như hiện nay, tình trạng suy dinh dưỡng vẫn còn rất phổ biến. Ở trẻ em, vấn đề suy dinh dưỡng được các cha mẹ chú ý, và theo dõi khá kỹ lưỡng. Tuy nhiên, ở người cao tuổi, tình trạng suy dinh dường rất phổ biến nhưng dễ bị ngó lơ, bởi nhiều nguyên nhân.
Suy dinh dưỡng ở người cao tuổi gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến thể chất và tâm lý, cũng như ảnh hưởng xấu đến các chức năng của cơ thể, làm giảm hiệu quả trong việc điều trị các bệnh khác. Chính vì vậy, suy dinh dưỡng ở người cao tuổi là một vấn đề sức khỏe cần được quan tâm.
Mục Lục
Nguyên nhân dẫn đến suy dinh dưỡng ở người cao tuổi
Do tuổi tác
Tuổi ngày càng cao, các chức năng sinh học suy yếu: chuyển động co bóp và sự hấp thụ thực phẩm của ruột và dạ dày suy giảm. Cảm giác về ăn uống như nếm, ngửi, nhìn thực phẩm cũng dần mất đi. Răng lung lay, ít khát nước, ít thấy đói,…
Sống đơn độc
Ăn ngon cần có người cùng ăn mới thấy có hứng thú. Người già thường sống một mình thường ăn qua loa cho xong bữa, nên ăn ít, không ý thức sự quan trọng của dinh dưỡng, ăn gì cũng được, cốt sao cho no bụng thì thôi. Ăn không đủ chất dinh dưỡng hoặc không đúng cách, không biết cất giữ, nấu nướng thức ăn.
Thiếu thốn vật chất, sống phụ thuộc vào người khác
Nhiều người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn, không nơi nương tựa hoặc phải sống phụ thuộc vào người khác không có tiền mua thực phẩm hoặc thường chọn thực phẩm rẻ tiền, quá hạn, hết chất dinh dưỡng khiến bữa ăn thường không đủ chất, thức ăn không ngon dẫn đến suy dinh dưỡng.
Bệnh tật
Các bệnh kinh niên như ung thư, bệnh phổi, bệnh tim, bệnh dạ dày,… đều dẫn tới suy dinh dưỡng. Giảm dịch vị dạ dày khiến sự hấp thụ các chất dinh dưỡng như sắt, đường lactose bị trở ngại. Chức năng của gan giảm, khiến cho sự chuyển hóa thực phẩm chậm. Nhiều loại thuốc điều trị bệnh cũng làm giảm cảm giác ngon miệng và làm kém hấp thụ thức ăn. Người bị bệnh, đau xương khớp, di chuyển khó khăn không đi mua và không nấu nướng được, không có người chăm sóc, giúp đỡ bón thức ăn. Các cụ bị suy yếu tâm thần có thể quên không ăn hoặc thấy ăn uống là không cần thiết.
Dấu hiệu suy dinh dưỡng ở người cao tuổi
– Người cao tuổi bị suy dinh dưỡng thường đờ đẫn, lơ là với mọi người, với sự việc xảy ra xung quanh hoặc đôi khi lại gắt gỏng, khó tính.
– Da khô, xanh lợt, dễ bầm, vết thương lâu lành.
– Tóc khô giòn, rụng nhiều.
– Móng tay khô, nứt.
– Ăn không ngon miệng, giảm cảm giác với mùi vị thực phẩm.
– Miệng khô, lưỡi và môi lở, nhai nuốt khó khăn, hay buồn nôn.
– Đại tiện bón, lỏng bất thường.
– Nhịp tim nhanh, hơi thở khó khăn.
– Cơ thể mỗi ngày một gầy đi, sức khỏe suy giảm.
– Các bệnh đang có trầm trọng thêm lên, di chuyển khó khăn, dễ ngã, dễ bị tai nạn,…
Tác hại của suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi
Cơ thể mỗi chúng ta đều cần nhiều chất dinh dưỡng với lượng ít nhiều tùy loại để sống và hoạt động. Sức khỏe của người lớn tuổi vốn nhạy cảm, tình trạng suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi sẽ gây tác động xấu về nhiều mặt:
– Hệ miễn dịch yếu ớt, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
– Vết thương lâu lành.
– Yếu cơ, loãng xương, dễ té ngã và gãy xương.
– Bệnh chữa lâu khỏi.
– Giảm khả năng điều khiển cơ thể, hoạt động đầu óc.
– Tâm trạng không vui vẻ, thái độ bi quan, tự ti về bản thân và thu mình khỏi xã hội.
– Gia tăng khả năng nhập viện.
– Giảm tuổi thọ.
Khắc phục suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi
Việc điều trị suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân và mức độ suy dinh dưỡng. Nhìn chung, việc điều trị suy dinh dưỡng bao gồm đồng thời nhiều biện pháp:
– Điều chỉnh lại chế độ ăn cho cân bằng và khỏe mạnh.
– Ăn những thực phẩm tăng cường được thành phần dinh dưỡng đang bị thiếu hụt.
– Có thể sử dụng viên uống bổ sung
– Dù suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi do thiếu protein và năng lượng hay thiếu các chất vi lượng (vitamin, khoáng), việc tăng dần khẩu phần ăn để đạt mốc yêu cầu cần diễn ra từ từ, mỗi ngày nhiều hơn một chút để cơ thể kịp thích nghi.
– Một số người lớn tuổi không tự nhai nuốt cần được tiếp thức ăn trực tiếp vào dạ dày qua đường ống hoặc truyền chất dinh dưỡng vào mạch máu.
– Khi người lớn tuổi trong gia đình bạn bị suy dinh dưỡng, bạn cần gặp bác sĩ để được xác định tình trạng cụ thể và có hướng điều trị thích hợp.
Tóm lại, hầu hết những nguyên nhân đưa tới suy dinh dưỡng đều có thể điều trị và phòng ngừa được. Vấn đề ưu tiên là phát hiện và điều trị các nguyên nhân đưa tới suy sinh dưỡng như đã kể ở trên. Để phòng ngừa suy dinh dưỡng, người cao tuổi cần được những người thân trong gia đình chăm sóc tốt về chế độ ăn uống và cần có một đời sống tinh thần khỏe mạnh, cần được khám và điều trị tốt nếu có bệnh.
Discussion about this post